Chào bác sĩ. Con trai em 27 tháng nhưng mới chỉ nói được vài từ đơn giản, ít nói, mẹ hỏi cũng không nói, chỉ khi nào thích mới phát âm. Hiện em đã cho bé đi học mầm non nhưng vẫn muốn hỏi bác sĩ con có cần đi khám không? Mong bác sĩ tư vấn cách dạy trẻ chậm nói ạ? (Lê Thị Nguyệt – Vĩnh Phúc)
Trả lời:

Chuyên gia tư vấn:

Chào chị. Bé 27 tháng nhưng mới chỉ nói được vài từ đơn giản, ít nói, mẹ hỏi cũng không nói, thích mới nói có nghĩa là ngôn ngữ đang phát triển chậm. Với những thông tin mà gia đình cung cấp là chưa đủ nên chị vẫn phải quan sát xem con có phát âm các từ vô nghĩa hay có hành vi khác thường, lặp lại không. Ví dụ: Bé có rập khuôn một kiểu như đi kiễng chân, chạy vòng quanh, xoay vòng tròn, chơi đồ chơi đơn điệu, gọi con có đáp lại không, các cử chỉ điệu bộ ra sao…

Nếu bé chỉ chậm nói đơn thuần, dù đã đi học mầm non nhưng tôi nghĩ vẫn cần học thêm ngôn ngữ, tức là có giáo viên chuyên biệt về âm ngữ dạy con. Với khía cạnh đi khám cũng rất tốt cho bé, khi đó chuyên gia sẽ đánh giá toàn diện được mức độ ngôn ngữ của con, từ đó đưa ra các định hướng giúp gia đình can thiệp một cách phù hợp.

Ở nhà, gia đình cũng phải dạy con nói một cách tích cực. Muốn dạy con nói được thì phải nhìn, gọi để con chú ý, cùng lúc phải bảo con vì nếu không nhắc thì bé sẽ không tự nói theo mà chỉ nói vẹt. Khi con muốn uống nước, hãy dạy con nói “Nước”, hỏi con: “Uống nước con đỡ khát chưa?”, “Nước có ngon không?”, tức là dạy con nói trong hoàn cảnh đang có nhu cầu. Đồng thời, chúng ta phải gợi nhu cầu cho con, ví dụ, ngủ dậy con đói thì hãy hỏi: “Có phải con đói không?”. Dạy con nói cũng chính là dạy con hiểu vì nó gắn liền với ngữ cảnh. Trong trường hợp con tự nói linh tinh thì phải chuyển hướng sang các hoạt động có ý nghĩa, ví dụ: Con nóng, mẹ hãy hỏi: “Con có muốn bật quạt không?”

Ngoài ra, khi cho con đi học mầm non, bố mẹ cũng nên nhờ cô giáo quan tâm thêm bằng cách khuyến khích con chơi với các bạn, tham gia những hoạt động của lớp để hòa nhập tốt hơn. Hy vọng với những tư vấn của tôi đã giúp ích được cho gia đình trong việc can thiệp và dạy con ở nhà.

Chúc chị và gia đình khỏe mạnh!

Ths Quách Thúy Minh